Tijdens de TT week komt Racesport.nl iedere dag met een verhaal uit de rijke historie van de Nederlandse Grand Prix. We trappen af met een verhaal over de rivaliteit en duels tussen Kevin Schwantz en Wayne Rainey op Assen. Dit leverde tijdens de TT een aantal bijzondere ontknopingen op.
Het is TT week, maar dit jaar helaas geen actuele verhalen. Dus moeten we het doen met de vele bijzondere momenten en races uit het verleden van de Grand Prix van Nederland op het TT Circuit Assen. Er zijn zo veel verhalen, eigenlijk veel te veel om te kiezen, maar we hebben geprobeerd om voor deze week een leuke mix te maken tussen bekende en minder bekende verhalen. Te beginnen vandaag met een artikel over Wayne Rainey versus Kevin Schwantz.
Schwantz en Rainey ‘vinden’ elkaar in Amerika
Wayne Rainey en Kevin Schwantz zijn zonder enige twijfel één van de grootste rivalen uit de geschiedenis van de 500cc klasse, de voorloper van de MotoGP. Beide coureurs werden in de jaren 80 groot in de Amerikaanse kampioenschappen en daar ontstond ook hun rivaliteit toen ze kuip aan kuip telkens knokten voor de overwinning. In 1987 werd deze strijd steeds intenser. In 1988 kwamen beide Amerikanen definitief naar de 500cc Grand Prix klasse en daar ging hun strijd verder. Meer dan eens kwam het voor dat één juichend op het podium stond, terwijl de ander er zuur naast stond te kijken. De onderlinge rivaliteit, beter haat te noemen, was tijdens hun actieve raceperiode enorm. Zo ook tijdens diverse races van de TT Assen. Zowel Rainey als Schwantz lieten bieden een keer overwinning liggen in de slotfase, terwijl de ander optimaal profiteerde. Dit maakte het natuurlijk extra pijnlijk voor de verliezer.
Amerikanen en Australiërs domineren de 500cc klasse
Voordat we verder inzoomen op de prachtige gevechten tussen Schwantz en Rainey tijdens de TT, nemen we je eerst even mee naar de situatie van die tijd. Eind jaren 70 kwamen de Amerikanen opzetten in de 500cc klasse. Samen met de Australiërs domineerden de Amerikanen tot diep in de jaren 90 de 500cc klasse. Het begon met namen als Kenny Roberts, Randy Mamola, Freddie Spencer en Eddie Lawson. Later kwamen daar Rainey, Schwantz, en de Australiërs Wayne Gardner en Mick Doohan bij. Wat de dominantie van die tijd goed typeert, is dat er in tien 10 jaar (tussen 1983 en eind 1992) slechts drie keer een Europeaan een race in de koningsklasse heeft weten te winnen. Deze zeges vonden ook nog eens plaats onder ‘bijzondere’ omstandigheden. Christian Sarron won in 1985 een regenrace op Hockenheim. Pierfransesco ‘Frankie’ Chili won in 1989 een kletsnatte race op Misano, terwijl alle toppers staakten. Alex Criville won de TT Assen in 1992, terwijl alle toppers geblesseerd of uitgevallen waren.
De opmars van Rainey en Schwantz in de 500cc
Maar nu terug naar Rainey en Schwantz. Rainey maakte zijn Grand Prix debuut in 1984, toen hij een seizoen 250cc reed. Hij reed voor het team van Kenny Roberts, waar hij later ook drie keer wereldkampioen mee zou worden in 500cc. In de 250cc wilde het ondanks één podiumplaats niet lukken voor Rainey. De coureur uit Californië had voornamelijk veel moeite met duwstarts en keerde aan het einde van het seizoen terug naar Amerika. Schwantz maakte zijn GP-debuut in 1986 tijdens de TT Assen. Het bleek later een circuit te zijn, waar hij enorm sterk was. In 1986 en 1987 reed Schwantz met een Suzuki die niet competitief genoeg was. Ondertussen in Amerika wonnen Rainey en Schwantz alles wat er te winnen viel, maar wel meestal na een enorm onderling gevecht op de baan. In 1988 werden beide coureurs vaste 500cc Grand Prix rijders. Schwantz op Suzuki en Rainey op Yamaha, zoals zij dat hun hele carrière zouden doen. Schwantz liet zijn talent zien door gelijk de eerste race van 1988 op Suzuka te winnen. Ook Rainey won zijn eerste Grand Prix in zijn 500cc debuutjaar op Donington Park. Tijdens de TT Assen stapt Schwantz geblesseerd op na een crash in de training en ook Rainey kon niet meedoen voor het podium.
TT 1989: Rainey profiteert optimaal
In 1989 waren beide rijders samen met de uiteindelijke kampioen Lawson de sterksten van het veld. Schwantz ontpopte zich als een publiekslieveling door zijn agressieve rijstijl en omdat de Suzuki niet bekend stond als de sterkste machine. Toch reed Schwantz in 1989 tijdens veel GP’s op kop, maar crashte hij ook regelmatig in winnende positie. Rainey stond meer bekend als een rustige en berekende rijder. Schwantz stond op pole position voor Rainey tijdens de TT Assen. In het begin van de race konden ook Chili, Lawson en Sarron aardig volgen. Vervolgens werd het toch een tweestrijd tussen Schwantz en Rainey. In het tweede deel van de race wist Schwantz langzaam weg te rijden bij zijn rivaal. Met tweeënhalve seconde voorsprong ging de Texaan de laatste ronde in, maar toen sloeg het noodlot toe. Niet door een eigen fout deze keer, maar door een kapotte drijfstang. Bij het uitkomen van de Stekkenwal kijkt Schwantz naar beneden en ziet dat het mis is. Zijn Suzuki heeft het begeven. Rainey zegt dankjewel en rijdt in de laatste ronde naar zijn eerste TT-zege. Veelzeggend zijn de beelden van Schwantz die lopend met zijn motor terugloopt naar het rennerskwartier. Het publiek heeft genoten van Schwantz, die 8 kilometer voor de eindstreep een zekere overwinning verloren had zien gaan. Een aantal mensen klimmen over de hekken en geven hem schouderklopjes. Dit gebeurt op het moment dat Rainey zijn beker voor de eerste prijs in ontvangst neemt. “Wat moet ik ervan zeggen? Iedereen heeft wel eens zo een race gewonnen. De race is nooit voorbij totdat de finishvlag is gevallen”, aldus Rainey. Van deze laatste uitspraak zou Schwantz later nog eens dankbaar gebruik maken.
TT 1990: Deze keer wel Schwantz voor Rainey
Een jaar later stond Schwantz opnieuw op pole in Assen, maar zijn start is belabberd. De Suzuki-coureur gaat buiten de top-tien de Haarbocht in. Rainey pakt al snel de leiding en rijdt weg bij de rest. Schwantz wurmt zicht door het veld en passeert Lawson voor de tweede positie. Nu opent hij de jacht op zijn grote rivaal. Beetje bij beetje rijdt Schwantz naar Rainey toe. Halverwege de race gaat Schwantz ‘erop en erover’. Rainey kan volgen, maar dat is dan ook alles. Schwantz neemt revanche voor een jaar eerder en verslaat nu wel definitief zijn concurrent in Assen. Op het podium zien we een blije Schwantz en een heel stuk minder blije Rainey. Een beeld dat we vaker, maar ook in omgekeerde volgorde, zagen op een Grand Prix podium in deze jaren. Op onderstaande foto van Henk Keulemans van het TT podium in 1990 wordt de rivaliteit tussen de twee kemphanen prachtig weergegeven.
TT 1991: Dit keer profiteert Schwantz optimaal
Schwantz staat net als in de voorgaande jaren op pole in Assen en natuurlijk voor wie anders dan Rainey. Gedurende het jaar hadden de twee coureurs al meerdere gevechten tot diep in de laatste ronde gehad, met de race in Hockenheim als hoogtepunt. (zeker een aanrader om te bekijken op YouTube) In deze tijd was ook Doohan een serieuze tegenstander van de twee Amerikanen aan het worden. Na de eerste start wordt de race in de vijfde ronde stilgelegd vanwege regen. Bij de herstart komt Rainey geweldig van zijn plaats. Schwantz komt in het gedrang te zitten en moet de achtervolging in zetten. Schwantz krijgt het aan de stok met Doohan voor plaats twee. Uiteindelijk komt de Australiër in de Ramshoek hard ten val voor de ogen van Schwantz. Rainey heeft ondertussen een voorsprong opgebouwd. Schwantz doet er alles aan om naar de Yamaha-coureur toe te rijden en dat lukt. Maar Rainey rijdt een geweldige laatste ronde en lijkt aan het langste eind te trekken voor zijn tweede TT-zege. Maar toen kreeg hij een tik van zijn eigen woorden uit 1989; “Het is nooit voorbij totdat de finishvlag is gevallen”. Rainey maakt een enorme remfout bij de GT-bocht en gaat door het gras. Wellicht toch door de druk van Schwantz? Bij het opkomen van het rechte stuk gaat Schwantz buitenom bij Rainey, die vanuit het gras via een langzamere lijn weer op de baan is gekomen. Zonder na de herstart een meter aan de leiding te hebben gereden, wint niet Rainey, maar Schwantz zijn tweede TT. “Ik kon mijn ogen niet geloven. Ik weet hoe lullig Wayne zich moet voelen, want ik heb de race deze keer niet gewonnen, maar hij heeft hem verloren”, aldus Schwantz. “Deze deed echt pijn”, verklaarde Rainey later.
Ze konden niet met en zonder elkaar
Na 1991 zouden Schwantz en Rainey niet meer tegen elkaar strijden voor de overwinning op Assen. Wel op vele andere circuits. Tijdens de TT van 1992 staat Rainey vanwege een blessure niet aan de start. Schwantz wel; hij is de grote favoriet voor een hattrick op het TT Circuit. Het komt er niet van. De Suzuki-coureur krijgt tegenstand van Lawson, die met een Cagiva voor de dagzege wil gaan. Lawson raakt Schwantz bij het insturen van de Haarbocht en beide coureurs komen met een flinke crash hard ten val. Een jaar later wint Schwantz wel. Het is zijn derde overwinning in Assen. Achteraf hadden het er, zonder het technische probleem in 1989 en de crash met Lawson in 1992, maar zo vijf overwinningen op rij kunnen zijn. Rainey worstelde tijdens deze TT enorm met zijn Yamaha en wordt zesde. Het is ook de laatste TT van Rainey. Later in 1993 raakt Rainey gedeeltelijk verlamd, toen hij zijn rug brak bij een tragische crash in Misano. Schwantz pakt zijn eerste en enige wereldtitel, maar is enorm van slag nu zijn rivaal Rainey niet meer in de baan is. In 1994 lukt het de Suzuki-coureur dan ook niet om zijn titel te prolongeren en halverwege het seizoen 1995 stopt de Texaan. Schwantz en Rainey; ze konden niet, maar ook zeker niet zonder elkaar…
Dinsdag de volgende Racesport.nl TT Special met Valentino Rossi over zijn successen op de Drentse hei.
Bekijk je Racesport.nl op je mobiel, download dan nu de nieuwe Racesport.nl App
