Opinie: Er moet per direct iets veranderen aan de World Supersport 300 klasse

De World Supersport 300 klasse is één van de of misschien zelfs wel dé meest spectaculaire klasse in het WorldSBK kampioenschap, echter lijkt het steeds meer een loterij te worden wie er met de pole position of de overwinning vandoor gaat. Ook wat betreft talentontwikkeling heeft deze klasse sinds het ontstaan nauwelijks écht grote talenten voortgebracht. De klasse is per direct toe aan grote reglementswijzigingen, zo betoogt Racesport.nl redacteur Guido Fenneman.

Afgelopen weekend werd het nieuwe seizoen voor de World Supersport 300 klasse afgetrapt op het Circuit de Barcelona-Catalunya. Vrijdagmiddag behaalde Julio García pole position op de Chinese Kove 321RR waarna de races op zaterdag en zondag werden gewonnen door respectievelijk Jeffrey Buis en Inigo Iglesias. In beide races kwam Iglesias als eerste over de finishlijn maar de Spanjaard werd in Race 1 bestraft voor het veroorzaken van een crash waardoor regerend wereldkampioen Buis als winnaar bestempeld werd.

Dit jaar is er een nieuw format voor de World Supersport en World Supersport 300 klassen waarbij ze slechts één vrije training hebben op vrijdagochtend en vrijdagmiddag al meteen moeten kwalificeren. Op zaterdag en zondag wordt dan hetzelfde programma afgewerkt met een tien minuten durende warm-up sessie in de ochtend en een race in de middag. Tot dusver is dit de meeste teams en rijders absoluut niet bevallen en is het ook tijdens de kwalificatie nog zoeken naar de juiste afstelling. Maar organisator DWO (Dorna WorldSBK Organization) wil het zo hebben, dus dan gebeurt het zo.

Vrijdagmiddag werd er dus ook gekwalificeerd door de World Supersport 300 coureurs en daar zagen we meteen weer wat de meeste mensen – inclusief de FIM Stewards – niet willen zien. Veel coureurs langzaam aan het rijden, wachten en omkijkend, op zoek naar een snelle coureur om te volgen en gebruik te maken van diens slipstream. Het leverde meerdere malen gevaarlijke situaties op met coureurs die bezig waren met een snelle ronde waarin ze zich door het vele langzaam rijdende verkeer moesten worstelen. Regerend wereldkampioen Jeffrey Buis was één van de coureurs die daardoor zijn snelle ronde niet goed af kon maken, enigszins ironisch behaalde de Spanjaard Julio García pole position door de Nederlander te volgen en gebruik te maken van zijn slipstream.

Het deed herinneren aan een jaar geleden op hetzelfde Circuit de Barcelona-Catalunya toen na enkele minuten in de World Supersport 300 kwalificatie de rode vlag werd gezwaaid. FIM Official António Lima riep toen alle coureurs op matje om ze vervolgens eens flink op hun donder te geven. Toen hij klaar was met zijn toespraak stonden de lichten alweer op groen terwijl de meeste coureurs nog terug moesten rennen naar hun motor; een bizarre situatie.

Een jaar later en we zijn eigenlijk niets opgeschoten. De gevaarlijke capriolen en het eindeloze zoeken naar een slipstream is nog steeds aan de orde in de World Supersport 300 klasse. Het zorgt er vaak voor dat minder snelle coureurs – dankzij een slipstream – toch op de voorste rijen staan terwijl de écht snelle coureurs vaak gehinderd worden of geen goede rondetijd neer kunnen zetten omdat ze niet degene willen zijn die de voorop rijdt en daarmee de concurrentie helpt.

Spanning of sensatie?
Enfin, zaterdagmiddag was het tijd voor Race 1 waarin Inigo Iglesias na een spannende strijd uiteindelijk als eerste over de finish kwam. Hij zou echter een tijdstraf van drie seconden krijgen voor het veroorzaken van een crash in de laatste ronde. De Spanjaard viel daardoor terug naar de dertiende plaats en het betekende dat Jeffrey Buis de winnaar werd van Race 1. De Nederlander zei na afloop van deze eerste race van het seizoen dat hij weer even moest wennen aan de manier van racen in de World Supersport 300 klasse, de vele slipstreamduels en inhaalacties overvielen hem een beetje.

Zondagmiddag werd Race 2 verreden en deze werd nu wel echt gewonnen door Inigo Iglesias. Ruben Bijman werd de best geklasseerde Nederlander door als elfde te finishen, weliswaar op minde dan een seconde van de winnaar. Veneman eindigde buiten de top vijftien maar zou toch nog een punt scoren vanwege een penalty van een andere rijder, Buis scoorde ditmaal niet. Het grote probleem, waar per direct een einde aan moet komen, vond plaats in de voorlaatste ronde.

Vanwege het lange rechte stuk op het Circuit de Barcelona-Catalunya – en daarmee de perfecte gelegenheid om gebruik te maken van de slipstream – wilde geen van de coureurs vooroprijden. Veel coureurs in de kopgroep gingen van het gas af en keken om, sommigen zelfs met hun hand van het stuur af gebarend naar de andere rijders. Het was belachelijk om naar te kijken, zeer gevaarlijk en absoluut niet WK-waardig. Behalve de penalty’s voor het overschrijden van de track limits in de laatste ronde werden hiervoor geen straffen uitgedeeld.

(Aan het einde van onderstaande video is het benoemde moment te zien waar de coureurs van het gas gaan en niemand voorop wilt rijden.)

Inigo Iglesias Bravo and Aldi Satya Mahendra contest the lead ⚔️#CatalanWorldSBK pic.twitter.com/AefRsGfpt0

— WorldSBK (@WorldSBK) March 24, 2024

Dat is naar mijn mening een grote fout. Coureurs die anderen in gevaar brengen door tijdens een race, in een groep, ineens van het gas afgaan omdat ze niet voorop willen rijden verdienen zware straffen. Straffen als teruggezet worden op de grid of starten vanuit pit lane heeft geen zin, wat mij betreft verdient zoiets meteen een schorsing. Een coureur die een weekend thuis moet zitten terwijl zijn concurrenten racen leert er veel meer van dan als hij of zij achteraan moet starten. Daarnaast hebben we al vaker gezien dat een dergelijke straf, vooral in de WorldSSP 300 klasse, niet eens zoveel uitmaakt en een coureur alsnog kan winnen.

De manier waarop coureurs van heen en weer slingeren op het recht stuk om de slipstream te verbreken, de manier waarop er met twintig coureurs tegelijk geremd wordt voor dezelfde bocht en de manier waarop de coureurs in Race 2 allemaal van het gas gingen zorgden ervoor dat ik de race nauwelijks kon aanzien. Deels vanwege frustratie maar ook deels vanwege de wetenschap hoe snel en hoe ernstig het fout kan gaan in zulke grote groepen. Ook al is een coureur tijdens de trainingen 1 à 2 seconden per ronde langzamer, zodra de aansluiting met de kopgroep er is tijdens een race zijn er kansen. Een minder ervaren coureur, die op zo’n moment zijn kans ruikt, is dan eerder geneigd om onbezonnen risico’s te nemen en voor ongelukken te zorgen. Er zijn in de afgelopen jaren meerdere (Nederlandse) coureurs geweest die hebben aangegeven helemaal klaar te zijn met de manier van racen in het World Supersport 300 kampioenschap en zijn daardoor ook gestopt. Ik begrijp dat de organisatie graag spectaculaire races en spanning wil maar dat kan wat mij betreft ook op een andere manier.

Zo was de Moto3 race in Portimão afgelopen weekend namelijk ook zeer spannend terwijl de kopgroep daar uit slechts zes coureurs bestond. De vaardigheden van de coureurs in de Moto3 klasse werd veel meer beloond en het was duidelijk dat dit ook echt de zes beste rijders waren die het maximale van zichzelf en hun machine vroegen. In tegenstelling tot de WorldSSP 300 klasse waar vrijwel iedereen in de kopgroep kan blijven als ze maar een slipstream te pakken hebben op het rechte stuk, en de winnaar wordt bepaald door wie er op de juiste plaats het rechte stuk opkomt in plaats van wie er echt de beste coureur is.

Het is natuurlijk niet alleen maar te wijten aan de coureurs, zij zullen immers altijd alles doen om te winnen. Ook wordt er vanuit de teams en / of ouders te veel en te hard gepusht dat de (vaak jonge) coureur moet presteren. Velen hebben de droom dat hun kind de nieuwe Valentino Rossi, Marc Márquez of in dit geval Jonathan Rea of Toprak Razgatlioglu moet worden en hopen (meestal tevergeefs) dat dat via deze route nog gaat lukken. Uiteindelijk ligt de verantwoordelijkheid meer bij de organisatie en de regelgevers die moeten voorkomen dat dit soort dingen gebeuren.

Oplossingen
Dat was een hele opsomming aan stevige kritiek, maar dan moet er natuurlijk ook een oplossing komen. Zoals ik eerder zei vind ik dat dat voornamelijk bij de organisatie (Dorna, FIM) ligt en met hun superieure (technische) kennis ten opzichte van dat van mij denk ik dat ze dat best kunnen. Maar ik zal vast een aantal voorstellen doen. De eerste, om het langzaam rijden en wachten tijdens de kwalificatiesessie te voorkomen, is de volgende.

Aangezien het qua tijd haast onmogelijk is om het ouderwetse Superpole format te gebruiken (waarbij de coureurs één voor één de baan op gaan en maar één snelle ronde mogen rijden) stel ik voor om de kwalificatie te baseren op een gemiddelde rondetijd van meerdere ronden. In plaats van dat alleen de snelste rondetijd geldt, zoals nu het geval is, wordt het gemiddelde genomen van bijvoorbeeld vijf ronden. Dit betekent dat een coureur vijf ronden lang vol gas moet gaan en dus niet kan wachten op een andere rijder. Combineer dit met een interval van bijvoorbeeld drie seconden tussen de rijders bij het verlaten van pit lane en je zorgt ervoor dat er ook geen groepjes ontstaan. De echte snelle rijders komen hiermee naar boven en zullen vooraan op de grid staan.

Om het voordeel van een slipstream drastisch te verminderen tijdens de races is een lastiger verhaal, en het slipstreamen is in essentie onderdeel van motorracen. Wat wel kan helpen is het verbieden van het aanpassen van de tandwielverhouding, of de teams te verplichten het hele weekend dezelfde tandwielverhouding te gebruiken en deze dus niet te veranderen voor een race.

Sowieso lijkt het me een goed idee om niet meer met 300cc machines (ook al is niet één van de gehomologeerde machines echt 300cc) te racen. Het zijn geen echte racers, vanwege het lage vermogen is het bijna overal vol gas, de snelle rijder wordt niet beloond voor zijn vaardigheden, de langzamere rijder kan alsnog relatief gemakkelijk aan blijven haken en tot slot klinken ze ook nog eens nergens naar.

Tot slot moet er, zoals eerder genoemd, ook veel zwaarder gestraft worden. Geen gridpenalty’s, pit lane starts of tijdstraffen maar keiharde schorsingen. Bij een eerste overtreding doet een coureur de volgende race niet mee, bij de tweede overtreding kan-ie een weekend thuisblijven en een derde overtreding betekent einde seizoen.

Talentontwikkeling
Toen de World Supersport 300 klasse in 2017 zijn intrede deed in het World Superbike kampioenschap waren de meeste mensen aanvankelijk lyrisch: grote kopgroepen, spannende races en zeer veel spektakel. Op dit moment was de Superstock 600 klasse al verdwenen en na 2018 zou ook de Superstock 1000 klasse verdwijnen uit de World Superbike paddock zodat dezelfde opzet als de MotoGP paddock gecreëerd kon worden met een kleinere, middel- en hoofdklasse. Het zou dus net als de Moto3 klasse een opstapklasse moeten zijn richting de klassen daarboven.

Sinds 2017 zijn de volgende coureurs kampioen geworden: Marc García, Ana Carrasco, Manuel González, Jeffrey Buis, Adrián Huertas, Álvaro Díaz en opnieuw Jeffrey Buis. Van deze coureurs rijden García en Buis nu nog steeds in de WorldSSP 300 klasse, gaat Ana Carrasco na een aantal teleurstellende jaren in de Moto3 klasse deelnemen aan het eerste seizoen van het WorldWCR (World Women’s Circuit Racing) kampioenschap en heeft Díaz na een jaar World Supersport geen WK-zitje meer. González werd meervoudig podiumfinisher in de World Supersport klasse en is inmiddels al met zijn derde seizoen in de Moto2 klasse bezig (afgelopen weekend behaalde hij in Portimão) zijn eerste pole position) terwijl Huertas bezig is met zijn tweede seizoen in de World Supersport klasse en afgelopen weekend in Barcelona zijn eerste overwinning behaalde. Naast deze twee Spanjaarden is Bahattin Sofuoglu de enige coureur afkomstig uit de WorldSSP 300 klasse die een World Supersport race heeft gewonnen.

Met die statistieken zou je kunnen stellen dat er maar weinig talent uit de World Supersport 300 klasse weet door te stromen naar de World Supersport of World Superbike klasse. In de huidige World Superbike klasse is geen enkele coureur afkomstig van de WorldSSP 300 klasse, in de World Supersport klasse zijn dat alleen Adrián Huertas, Tom Booth-amos (ook voormalig Moto3) en Bahattin Sofuoglu.

Vergelijk dat met de huidige MotoGP klasse en daar zijn het alleen Franco Morbidelli en Augusto Fernández die niet in de Moto3 klasse hebben gereden (wel allebei European Superstock 600). Aleix Espargaró, Marc Márquez, Johann Zarco en Takaaki Nakagami ook niet maar zij stammen nog uit het 125cc tijdperk. Kijk je naar de Moto2 klasse en dan zit deze ook vol met coureurs uit de Moto3 klasse of de Europese Moto2 klasse, de enige uitzondering is de eerdergenoemde Manuel González (2019 WorldSSP 300 kampioen) die uiteindelijk via de World Supersport klasse overstapte naar de Moto2.

Als je het European Superstock 600 kampioenschap als voorganger van de World Supersport 300 klasse wil beschouwen dan zie je het verschil met de volgende coureurs die van 2005 t/m 2015 kampioen werden in die klasse: Claudio Corti, Xavier Siméon, Maxime Berger, Loris Baz, Gino Rea, Jeremy Guarnoni, Jed Metcher, Michael van der Mark, Franco Morbidelli, Marco Faccani en Toprak Razgatlioglu. Coureurs die het uiteindelijk hebben geschopt tot World Supersport, World Superbike, Moto2 en MotoGP racewinnaars en kampioenen. Hier kun je nog talloze namen aan toevoegen die geen kampioen werden in de European Superstock 600 klasse maar van daaruit wel zijn opgeklommen naar de hogere klassen.

Laat ik vooropstellen dat ik absoluut respect heb voor alle rijders en teams die deelnemen aan het World Supersport 300 kampioenschap. Het vereist veel talent, discipline en werklust om te presteren op dit niveau en natuurlijk wordt er – zelfs met deze machines – nog steeds ontzettend hard gereden. Maar het gevoel dat dit geen goede opstapklasse is, en dat iemand hier niet per se een betere coureur van wordt, is sterker. Ik hoop allereerst dat er op tijd ingegrepen wordt om te voorkomen dat we nog meer ernstige incidenten in deze klasse gaan zien, daarnaast dat er ingegrepen wordt om een beter platform te bieden voor de jonge coureurs en ze beter voorbereiden op het racen met een Supersport of Superbike.

Ik wens alle deelnemers en betrokkenen een mooi, veilig, spannend en sportief World Supersport 300 seizoen toe en hoop dat de verantwoordelijken binnen de FIM en Dorna zich bewust zijn van de huidige situatie.

Guido Fenneman

Handige links Pirelli Catalunya Round Round:

Tijdschema en volledige uitslagen
Waar te volgen op TV
Fotoverslag

Volg Racesport.nl ook via de onderstaande social mediakanalen

Facebook | Instragram |  Twitter | Threads | YouTube