Finishpraat: De laatste keer dat Nederland dichtbij een GP wereldtitel was

De wekelijkse rubriek Finishpraat speelt in op actualiteit, combineert verleden met heden en haalt oude herinneringen op; kortom een verhaal voor de echte motorsportfan. We hopen natuurlijk allemaal dat we snel weer een Nederlandse wereldkampioen in de Grand Prix krijgen. De laatste keer dat ‘we’ dichtbij een GP-wereldtitel in een soloklasse waren was met Hans Spaan in 1990.

Met Michael van der Mark, Bennie Streuer & Geert Koerts en Jeffrey Buis hebben we in de afgelopen tien jaar diverse wereldtitels in de wegrace behaald. Maar Nederlandse wereldtitels in een Grand Prix klasse zijn zeer schaars. De laatste wereldtitel in een soloklasse dateert van 1974 (!) toen Henk van Kessel in de 50cc wereldkampioen werd. In 1990 waren we voor de laatste keer zeer dichtbij een Nederlandse wereldtitel in de Grand Prix. Hans Spaan was in 1989 al vicewereldkampioen in de 125cc geworden achter Alex Criville. De jonge Spanjaard vertrok naar de 250cc waardoor Spaan in 1990 de absolute kanshebber voor de wereldtitel was. De coureur uit Castricum zou uiteindelijk tegenstand krijgen van een groep nieuwe en jonge talenten uit Italië. 1990 zou voor de Nederlandse wegracemotorsport sowieso een uniek jaar worden, omdat we met Spaan (125cc), Wilco Zeelenberg (250cc) en Egbert Streuer met Geral de Haas (Zijspannen) in maar liefst drie Grand Prix klassen races wisten te winnen.

Maar terug naar Spaan zijn seizoen 1990. De seizoensopener in Japan verliep vlekkeloos. Spaan reed onbedreigd naar de overwinning, op dat moment zijn vijfde Grand Prix zege uit zijn carrière. Daarna kreeg hij een flinke domper te verwerken. Spaan raakte geblesseerd bij een crash in Jerez en kon niet van start tijdens de tweede race van het seizoen. In Misano wist een geblesseerde Spaan knap een vierde plaats te scoren en ook op de Nurburgring werd hij vierde. Daarna begonnen de ‘problemen’ was echt. Zowel op de Salzburgring als in Rijeka kwam de Nederlander niet verder dan een twaalfde plek. Tijdens de TT Assen – een race die hij een jaar eerder wist te winnen – moest Spaan scoren om nog enigszins aansluiting met de koplopers in het kampioenschap te houden. Spaan kwalificeerde zich op pole position, maar in de race ging het mis. Spaan viel met een technisch probleem uit. Hierdoor stond Spaan na zijn thuisrace – exact halverwege het seizoen – slechts zesde in het klassement met 54 punten. Stefan Prein ging aan de leiding met 90 punten gevolgd door de grote verrassing: de 17-jarige Grand Prix debutant Loris Capirossi. Met zijn constante scores en podiumplaatsen stond hij na zeven races al op 83 punten.

De tweede seizoenshelft begon op Spa Francorchamps in België. Een 31-jarige Spaan en 17-jarige Capirossi wisten op een natte baan samen weg te rijden. Met een beslissende actie in de laatste bocht pakte Spaan zijn tweede zege van het seizoen. De Nederlander had hierdoor het goede gevoel helemaal te pakken, want de Honda-rijder won vervolgens ook in Le Mans. Deze keer klopte hij een andere Italiaan – Doriano Romboni – in de laatste ronde. Op Donington Park werd Spaan vervolgens derde in een race waar Capirossi zijn eerste Grand Prix zege behaalde. Toen de rijders naar Anderstorp in Zweden gingen waren er nog vier races te gaan. Spaan hield zijn kansen op de wereldtitel volledig levend met een geniale overwinning. In een kopgroep van negen rijders rijdt hij een geweldige slotronde en scoort Spaan zijn mooiste overwinning uit zijn carrière. In Brno scoorde Spaan zijn vijfde zege van het seizoen. De Duitser Prein bleef constant scoren en stond met nog twee races te gaan bovenaan in het klassement met 159 punten gevolgd door Spaan met 149 punten en Capirossi met 142 punten.

De voorlaatste race was op de Hongaroring. Capirossi maakte een belangrijke – achteraf beslissende – slag in de strijd voor de wereldtitel door de race te winnen. Spaan moest genoegen nemen met een vijfde plaats. Hij eindigde wel voor Prein, maar ging wel als derde in de tussenstand naar de laatste Grand Prix in Australië. Prein had de beste papieren voor de wereldtitel, maar deze waren na de start op Phillip Island al bekeken. Alessandro Gramigni raakte de motor van Prein direct na de start, waarbij zijn schakelpedaal kapot ging. Prein viel uit en als zijn concurrenten punten zouden scoren, waren zijn kansen op de wereldtitel verkeken. Spaan had op Phillip Island wel het beste tempo, maar Capirossi had iets wat Spaan niet had: hulp van zijn landgenoten. Italianen Gramigni, Romboni, Bruno Casanova, maar voornamelijk Capirossi’s ervaren teamgenoot Fausto Gresini maakten het Spaan praktisch onmogelijk om in zijn ritme te komen. Door telkens inhaalacties bij Spaan te plaatsen kon Capirossi wegrijden. Spaan liet zijn frustraties tijdens de race de vrij loop door onderweg een klap op Gresini’s helm uit te delen. Ondanks alle tegenstand wist Spaan nog wel weer het gat te dichten naar Capirossi. Spaan moest winnen om wereldkampioen te worden, maar in de slotfase werden de acties van de Italianen steeds agressiever. Capirossi reed opnieuw weg en werd de jongste wereldkampioen – en dat is hij nog steeds – allertijden. Pedro Acosta verbrak in 2021 bijna dit record. De Spanjaard was ook 17 jaar, maar exact één dag ouder dan Capirossi toen hij Moto3 wereldkampioen werd. Spaan werd in de slotrace van 1990 teleurgesteld en zwaar gefrustreerd vierde. Hierdoor eindigde hij net als een jaar eerder als tweede in het wereldkampioenschap. Vanaf 1991 zou het Spaan niet meer lukken om te strijden voor de wereldtitel. Sterker nog, na zijn geweldige seizoenen 1989 en 1990 eindigde hij niet meer op het Grand Prix podium.

Tot volgend week,
Asse Klein

Volg Racesport.nl ook via de onderstaande social mediakanalen

Facebook | Instagram |  X | Threads | YouTube